Troska o otaczające nas środowisko to, w dobie postępujących zmian klimatycznych i degradacji naturalnych ekosystemów, obowiązek każdego z nas. Niestety, to, co w teorii jest oczywiste, nie zawsze przekłada się na codzienne działania. Wiele osób wciąż ignoruje kwestie związane z recyklingiem, często nawet nie zdając sobie sprawy z tego, co mówią o tym przepisy prawa. Wszystkie kwestie związane z gospodarką odpadami reguluje Ustawa o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. Nie tak dawno pojawiła się nowelizacja dokumentu, która wprowadza sporo zmian na ten temat.
Czego dotyczy Ustawa o odpadach?
Ustawa o odpadach z 2012 roku reguluje wszystkie kwestie związane z wytwarzaniem, zbieraniem, transportem, odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów w Polsce. Jednym z głównych celów tego dokumentu jest zapewnienie skutecznego systemu recyklingu, który umożliwia ponowne wykorzystanie materiałów i zmniejsza ilość odpadów trafiających na składowiska. Co ważne, Ustawa wprowadza też szczegółowe zasady klasyfikacji odpadów, zgodnie z którymi odpady dzielą się na niebezpieczne i inne niż niebezpieczne.
Warto też pamiętać, że wszystkie przepisy Ustawy są zgodne z Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów, który precyzyjnie określa grupy i podgrupy odpadów na podstawie ich właściwości, składników i źródła wytworzenia. Dzięki temu możliwe jest odpowiednie przyporządkowanie metod postępowania z różnymi rodzajami odpadów, co ma na celu ich bezpieczne i ekologiczne zarządzanie. Przepisy ustanowione w tym akcie prawnym obowiązują wszystkich wytwórców i posiadaczy odpadów, w tym przedsiębiorców, instytucje publiczne, a także osoby fizyczne. Oznacza to, że każda osoba lub podmiot, który generuje odpady, ma obowiązek ich prawidłowego zarządzania, zgodnie z wymaganiami ustawy.
Nowelizacja Ustawy o odpadach – co zmieni się w 2025 roku?
Wraz z dniem 27 listopada 2024 roku Sejm uchwalił nowelizację Ustawy o odpadach oraz innych aktów prawnych. Nowelizacja ta zakłada m.in. zmianę organizacji systemu segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych. W perspektywie długofalowej ma to ułatwić przedsiębiorcom organizację segregacji odpadów, a także wyeliminować ewentualne wątpliwości w interpretacji przepisów.
Nowe przepisy mają też usprawnić kwestie z przekazywaniem organom administracyjnym, takim jak gminy, środków pieniężnych na usuwanie nielegalnych wysypisk śmieci, które stanowią zagrożenie dla życia i zdrowia społeczeństwa. Zmiany, które zaczną obowiązywać 1 stycznia 2025 roku, obejmują m.in. reorganizację systemu segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych (BiR), które od tej pory będą zbierane i odbierane selektywnie.
Wprowadzony podział obejmie takie kategorie jak drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips oraz odpady mineralne, w tym beton, cegłę, płytki ceramiczne oraz kamienie. W efekcie segregacja będzie miała miejsce już w miejscu wytwarzania odpadów, co ma uprościć proces zarządzania odpadami i zapobiegać potencjalnym wątpliwościom interpretacyjnym związanym z obowiązkami przedsiębiorców.
Nowe przepisy zakładają też tzw. odpowiedzialność solidarną w kwestii braku realizacji obowiązku odpadów budowlanych i rozbiórkowych, która obejmować będzie m.in. wytwórców odpadów oraz kolejnych ich posiadaczy. Z odpowiedzialności wyłączone zostaną jedynie osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej.
Istotnym elementem nowelizacji jest także przedłużenie terminu na cyfryzację. Zmiany mają na celu zapewnienie wyższego poziomu cyberbezpieczeństwa oraz modernizację infrastruktury technicznej BDO. W 2025 roku system ten ma stać się bardziej zaawansowany, umożliwiając skuteczne śledzenie odpadów oraz zapobieganie przestępczości związanej z gospodarką odpadami. Dzięki temu możliwe będzie lepsze monitorowanie działań w przypadku ponad 600 tysięcy podmiotów gospodarczych, które są zarejestrowane w Rejestrze BDO, pomagając tym samym w realizacji obowiązków dotyczących ewidencji odpadów i składania sprawozdań.
Ostatnią kwestią, którą porusza nowelizacja Ustawy o odpadach, jest przesunięcie terminu uruchomienia tzw. modułu potwierdzeń w BDO. Dzięki temu przedsiębiorcy będą mogli wystawiać dokumenty, które obecnie mają formę papierową, za pośrednictwem systemu BDO. Od 2026 roku moduł ten będzie dostępny dla dokumentów potwierdzających recykling odpadów opakowaniowych. Z kolei od 2027 roku rozwiązanie obejmie zaświadczenia dla odpadów ze sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz odpady z zużytych baterii i akumulatorów, a także dokumenty potwierdzające recykling odpadów z takich produktów jak oleje i opony.
W FOREST Gospodarka Odpadami staramy się na bieżąco informować Państwa o wszystkich zmianach w przepisach dotyczących gospodarki odpadami, aby zapewnić pełną zgodność z obowiązującymi regulacjami. Mamy nadzieję, że dzięki naszemu wsparciu będą mogli Państwo w prosty sposób dostosować swoje działania do nowych wymagań prawnych, usprawniając procesy zarządzania odpadami w firmie.
